Μια ταινια της Αντουανeττας Αγγελiδη

(1995)

ΣΥΝΟΨΗ

Η μνήμη ως κατασκευή και ως εσωτερικός παλμός. Η Σπένδω, στα όρια της αυτοκτονίας, ξαναζεί τη ζωή της, την ανασυνθέτει και ελευθερώνεται από αυτή. Η μελαγχολία ρέει και γεμίζει το χώρο. Οι ώρες συνυπάρχουν και συμπλέκονται. Ο κόσμος, σαρκοβόρος μηχανισμός. Μια κάθοδος αρχίζει, μια βύθιση ρυθμική στο πάχος της μνήμης. Στον τόπο που το κακό εμφανίζεται με τη μορφή του καλού. Ώσπου η μνήμη δεν καθηλώνει πια, δεν επαναλαμβάνει, μέσα της γλιστράει μια νέα οπτική. Οι ώρες ανασυντίθενται χωρίς θόρυβο. Η βίαιη εξάρτηση είναι πια παρελθόν.

ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΗΣ ΣΚΗΝΟΘΕΤΡΙΑΣ

Η ταινία ορίζεται από τη σύγκρουση της κυκλικότητας των ωρών-στίξεων αυτοσυγκέντρωσης, και του τετραγώνου που καταγράφει τη λογική που συγκροτεί το ασυνείδητο, όπως αυτό περιέχεται στα όνειρα, που απετέλεσαν, μαζί με τη ζωή μου, την πρώτη ύλη της ταινίας. Η αφηγηματικότητα της ταινίας παράγεται από το οδυνηρό πέρασμα από εγκλωβισμένους χρόνους σε μια νέα ροή, που ανασχηματίζεται προς το τέλος ταινίας, όταν η ηρωίδα καταφέρνει να αντιπαρατεθεί στο πλέγμα ενοχών που την καθήλωνε, αποδεχόμενη επιτέλους το προσωπικό της βλέμμα. Από τη σιωπή της αλαλίας στην ενεργή ησυχία του διαλογισμού.

Αντουανέττα Αγγελίδη

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

ΒΡΑΒΕΙΑ

• Βραβείο Σκηνικών (Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, 1995)
• Βραβείο Κοστουμιών (Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, 1995)
• Κρατικό Βραβείο Ποιότητας (1995)
• Κρατικό Βραβείο Σκηνικών (1995)

ΠΡΟΒΟΛΕΣ (η λιστα δεν ειναι διεξοδικη)

• 36o Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (1995, διαγωνιστικό)
• 12ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Festróia, Tróia, Πορτογαλία (1996, διαγωνιστικό)
• 2ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Καλκούτας, Ινδία (1996)
• «Ελληνίδες Σκηνοθέτριες», 5ο Φεστιβάλ «Ημέρες Ελληνικού Κινηματογράφου», Βερολίνο, Γερμανία (1997)
• Η ταινία προβλήθηκε στις αίθουσες στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη (1995-6), και στην εθνική τηλεόραση.
• Εκπροσώπησε την Ελλάδα μαζί με άλλες επτά ταινίες στο National Film Theatre, Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο (1998)
• «Αφιέρωμα στο κινηματογραφικό έργο της Αντουανέττας Αγγελίδη», Πανεπιστήμιο Πατρών (2003)
• «Τιμητικό Αφιέρωμα στην Αντουανέττα Αγγελίδη», 46ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (2005) – Χρυσός Αλέξανδρος για τη συνολική της προσφορά στον κινηματογράφο.
• 3ο Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου της Αθήνας, Ταινιοθήκη της Ελλάδος (2006)
• «Αφιέρωμα: Αντουανέττα Αγγελίδη», 2nd Athens Animfest (2007)
• «Αφιέρωμα: Αντουανέττα Αγγελίδη», 8ο Φεστιβάλ Πειραματικού Κινηματογράφου «Παράξενη Οθόνη», Θεσσαλονίκη (2009)
• «Αντουανέττα Αγγελίδη: Μια Avant-Garde σκηνοθέτης στον Νέο Ελληνικό Κινηματογράφο», 5ο Φεστιβάλ Οπτικοακουστικών Τεχνών, Ιόνιο Πανεπιστήμιο, Κέρκυρα (2011)
• 4η Biennale Σύγχρονης Τέχνης της Θεσσαλονίκης (2013)
• «Αφιέρωμα: Αντουανέττα Αγγελίδη», 32ο Πανόραμα Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου, Αθήνα (2019)
• “Antoinetta Angelidi in New York”, αφιέρωμα με την ευκαιρία της απονομής στην Αγγελίδη του 2024 Ground Glass Award για εξαιρετική συνεισφορά στο πεδίο των πειραματικών τεχνών, Prismatic Ground Festival, Anthology Film Archives, Νέα Υόρκη, Η.Π.Α. (2024)
• «Αφιέρωμα: Αντουανέττα Αγγελίδη», 13ο Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου της Αθήνας, Ταινιοθήκη της Ελλάδος (2024)

ΚΡΙΤΙΚΕΣ

• «Επίσκεψη σε μουσείο δαιδαλώδες, όπου […] τα εκθέματα απεικονίζουν σκηνές από ένα διαρκώς παρόν παρελθόν»

Μαρία Κατσουνάκη, Καθημερινή 7/11/1995

• «Μέσα από το όνειρα, τους εφιάλτες και τις μνήμες της, μια γυναίκα κατορθώνει να βρει τον εαυτό της σε μια εικαστικά συναρπαστική, πρωτοποριακή ταινία.»

Νίνος Φενέκ Μικελίδης, Ελευθεροτυπία 19/1/1996

• «Η πρώτη ύλη των ΩΡΩΝ είναι τα όνειρα. Η δεύτερη, η σιωπή, ‘μια κρυφή, παχιά σιωπή’. Και η τρίτη ο χρόνος∙ στην αρχή συνειρμικός, λίγο αργότερα πιο ρευστός και, στο τέλος, λυτρωτικός. Τολμά την κάθοδο, τη ‘ρυθμική’ βύθιση σε τόπους κρυφών επιθυμιών και βασανιστικών ενοχών και επιτυγχάνει.»

Μαρία Κατσουνάκη, Καθημερινή 19/1/1996

• «Πλάνα εξαιρετικής σύνθεσης, όπου η συμπύκνωση οδηγεί στην αφαίρεση… Το φως εδώ, όπως και στους Φλαμανδούς ζωγράφους, είναι αφηγηματικό στοιχείο… Η αφηγηματικότητα της ταινίας ακολουθεί την εσωτερική λογική των ονείρων, αλλά και των ενδιάμεσων καταστάσεων μεταξύ ύπνου και ξύπνιου.»
  

Ελένη Μαχαίρα, Επενδυτής 21/1/1996

• «Ο κινηματογράφος της Αγγελίδη αφορά το διχασμένο υποκείμενο… ΟΙ ΩΡΕΣ αποτελούν μια ανατομία της Μνήμης. Όχι αναπαραστατικά, ούτε ιστοριογραφικά.»
  

Βασίλης Μαζωμένος, «Ο Ξανακερδισμένος Χρόνος», Ιανουάριος 1996

• «Υπάρχουν ταινίες, που, δίνουν την αίσθηση της δημιουργίας ενός δικού τους αυθύπαρκτου όλου… Στις ΩΡΕΣ – μια τετράγωνη ταινία (1995) […] η σκηνοθέτις, αδιαφορώντας πλήρως για τις λογικές της στεγνής νατουραλιστικής αναπαράστασης του χώρου και του χρόνου, καταθέτει μια εντελώς προσωπική ματιά πάνω στη μνήμη και την τέχνη. Διαλέγει τους χώρους της από τη δεξαμενή των παιδικών της χρόνων, της συζυγικής ζωής, της μητρότητας και από το ανεξάντλητο οπλοστάσιο των μεγάλων εικαστικών δημιουργών του αιώνα μας χάρη στους οποίους άλλαξε ο τρόπος θέασης των γεγονότων, των εικόνων και των ονείρων. Παρόλο που όλα είναι αποσπασματικά, εντούτοις υπάρχει μια εσωτερική συνάφεια και μια στέρεη δομή… Το τελικό αποτέλεσμα είναι ένα παιχνίδι λαμπρών αισθησιακά εικόνων… Η ταινία αυτή είναι υποδειγματική των δυνατοτήτων του κινηματογράφου να στήνει κόσμους τόσο κοντινούς και τόσο πέρα απ’ την πεζότητα… Εδώ κάθε σκηνή είναι από μόνη της ένας κόσμος αισθήσεων και νοημάτων που πολλές φορές χρειάζεται να γυρίσεις και να ξαναγυρίσεις για να την απολαύσεις στην ολοκληρωτική της μορφή.»

Χρυσάνθη Σωτηροπούλου, «Ο Πεποιημένος Χώρος», 2001.

TRAILER