Μια ταινια της Αντουανeττας Αγγελiδη

(1977)

ΣΥΝΟΨΗ / ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΗΣ ΣΚΗΝΟΘΕΤΡΙΑΣ

Τα τρία ζητήματα που από την αρχή με απασχολούσαν είναι η σημασία της κινηματογραφικής γραφής ως εγγραφή του αντιστικτικού διαλόγου των φωνών που παράγονται από την κινηματογραφική ετερογένεια, η διερεύνηση των ορίων της κινηματογραφικής αναπαράστασης, και η ενσωμάτωση της υποκειμενικότητας της δημιουργού. Η ταινία αφορά τις αναπαραστάσεις του γυναικείου σώματος στην ιστορία της σύγχρονης τέχνης: το φύλο ως κατασκευή και όχι ως μοίρα. Δομείται σε δύο άξονες. Αφ’ ενός, οι αναπαραστάσεις του σώματος και το σώμα της αναπαράστασης. Αφ’ ετέρου, το ζήτημα της γραφής σε κατάσταση, και όχι για την κατάσταση. Η ταινία γράφεται από την αρχή ως συγχρονική και διαχρονική σύνθεση και αναίρεση των κωδίκων ορισμένων εικόνων και ήχων. Η αναστροφή του κώδικα, καθώς και η σύγκρουση των διαφορετικών κωδίκων, γίνεται μέθοδος της γραφής και επομένως και της ανάγνωσης της ταινίας. Μια διαδοχή από έμμεσες αναφορές και παιχνίδια σχολιάζουν ανατρεπτικά αισθητικές θεωρίες και συγκεκριμένα έργα τέχνης. Η μουσική παράγεται από την επαναληπτική μετατροπή του ήχου της ομιλίας. Οι αναστροφές της εικόνας και του ήχου λειτουργούν αφηγηματικά, επαν-εγγράφοντας το γυναικείο σώμα.

Αντουανέττα Αγγελίδη

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

ΒΡΑΒΕΙΑ

• Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Σκηνοθέτη («Αντι-Φεστιβάλ», Θεσσαλονίκη 1977)
• Βραβείο της Πανελληνίας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου («Αντι-Φεστιβάλ», Θεσσαλονίκη 1977)

ΠΡΟΒΟΛΕΣ (η λιστα δεν ειναι διεξοδικη)

• Centre Georges Pompidou, Παρίσι, Γαλλία (1977), κατόπιν πρότασης του Noël Burch
• Φεστιβάλ Thonon-les-Bains, Γαλλία (1977, διαγωνιστικό)
• «Αντι-Φεστιβάλ», Θεσσαλονίκη (1977, διαγωνιστικό)
• 7ο Διεθνές Φεστιβάλ Ταινιών 16mm του Montreal, Καναδάς (1978, διαγωνιστικό)
• 4η Συνάντηση Νέων Δημιουργών, Αθήνα (1978)
• Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου, Εθνική Ισπανική Ταινιοθήκη, Μαδρίτη / Βαρκελώνη, Ισπανία (1978)
• 1η Εβδομάδα του περιοδικού Σύγχρονος Κινηματογράφος, Αθήνα (1978)
• Εβδομάδα Πειραματικού Κινηματογράφου, Delft, Ολλανδία (1979)
• Εβδομάδα Γυναικείου Κινηματογράφου, Κύπρος (1981)
• 1η Εβδομάδα Ελληνικού Πειραματικού Κινηματογράφου, Θεσσαλονίκη (1981)
• Φεστιβάλ Γυναικείου Κινηματογράφου Götenborg, Σουηδία (1981)
• 10ο «Cinéma différent», Hyères, Γαλλία (1983, διαγωνιστικό)
• «International Experimental Film Show», London Film Makers Co-Op, Ηνωμένο Βασίλειο (1986)
• «Τιμητικό Αφιέρωμα στην Αντουανέττα Αγγελίδη», 46ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (2005) – Χρυσός Αλέξανδρος για τη συνολική της προσφορά στον κινηματογράφο.
• «Αφιέρωμα: Αντουανέττα Αγγελίδη», 2nd Athens Animfest (2007)
• «Ευρωπαίες Δημιουργοί», 4ο Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου της Αθήνας, Ταινιοθήκη της Ελλάδος (2007)
• «Αφιέρωμα: Αντουανέττα Αγγελίδη», 8ο Φεστιβάλ Πειραματικού Κινηματογράφου «Παράξενη Οθόνη», Θεσσαλονίκη (2009)
• «Αντουανέττα Αγγελίδη: Μια Avant-Garde σκηνοθέτης στον Νέο Ελληνικό Κινηματογράφο», 5ο Φεστιβάλ Οπτικοακουστικών Τεχνών, Ιόνιο Πανεπιστήμιο, Κέρκυρα (2011)
• «Stranger in a Strange Land», ReMap 3, Αθήνα (2011)
• Αποσπάσματά του εντάχθηκαν στην εγκατάσταση Ράβοντας Χωρίς Κλωστή, 53ο Διεθνές Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης (2012)
• «Αφιέρωμα: Ελληνική Κινηματογραφική Πρωτοπορία», Ιόνιο Πανεπιστήμιο, Κέρκυρα (2013)
• Αποσπάσματά του εντάχθηκαν στην εγκατάσταση Organic Games II, The Symptom Project 4, Άμφισσα (2013)
• «HELL AS Pavilion», Palais de Tokyo, Παρίσι, Γαλλία (2013)
• 21ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας – Νύχτες Πρεμιέρας (2015)
• «Η χαμένη λεωφόρος του ελληνικού σινεμά», Αθήνα (2017)
• «Χώρα, σε βλέπω», 62ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (2021)
• «Ελλάδα-Γαλλία: Κινηματογραφικές συναντήσεις», Ταινιοθήκη της Ελλάδος, Αθήνα (2021)
• Ζωντανή performance-είσοδος της Αγγελίδη στην ταινία της IDÉES FIXES / DIES IRAE, LALA queer art commune, Αθήνα (2022)
• “Antoinetta Angelidi in New York”, αφιέρωμα με την ευκαιρια της απονομής στην Αγγελίδη του 2024 Ground Glass Award για εξαιρετική συνεισφορά στο πεδίο των πειραματικών τεχνών, Prismatic Ground Festival, Anthology Film Archives, Νέα Υόρκη, Η.Π.Α. (2024)
• Προβολές “Lightbox” screenings, Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Toronto International Film Festival, Καναδάς (2024)
• «Αφιέρωμα: Αντουανέττα Αγγελίδη», 13ο Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου της Αθήνας, Ταινιοθήκη της Ελλάδος (2024)

Η «οπτική παρτιτούρα» της ταινίας δημοσιεύτηκε στα περιοδικά Σύγχρονος Κινηματογράφος (1978,  Νο 17/18) και Cahier Critiques de la litterature (No 1/2, 1979). Επίσης, εκτέθηκε στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος, στο πλαίσιο της έκθεσης «Ντέρτι Humanism» (2011).

ΚΡΙΤΙΚΕΣ (οταν πρωτο-προβληθηκε)

• «Πρόκληση για κάποιους, αυτή η ταινία μαρτυρά μια σπάνια δεξιοτεχνία στη χρήση του χώρου και της διάρκειας, με έναν τρόπο που μόνον οι Αμερικανοί, όπως ο Ken Jacobs ή ο Ernie Gehr, μας είχαν συνηθίσει.»

Louis Marcorelles, “Un défi du cinéma grec au pouvoir conservateur” [Μια πρόκληση του ελληνικού κινηματογράφου στη συντηρητική εξουσία], Le Monde, 3 Νοεμβρίου 1977

• «…Τί έχω παρακολουθήσει άναυδος στο μεταξύ; Μια μυθοπλασία των πρώτων υλών δομημένη πάνω στη διάρκεια, στην απόδοση του μεγαλείου της διάρκειας …Η μεγαλοφυΐα αυτής της εικόνας: η αυτονόμηση του σημαίνοντος …Η ταινία δεν επιδεικνύει δάνεια, τα μεταμφιέζει, τα κάνει αγνώριστα …‘αποσπασματικοποιεί το παλιό κείμενο της κουλτούρας, της επιστήμης, της λογοτεχνίας, διασκορπίζοντας τα ίχνη του σύμφωνα με μη αναγνωρίσιμες φόρμουλες, με τον ίδιο τρόπο που μεταμορφώνουμε ένα κλεμμένο εμπόρευμα’ (dixit ο παππούς Μπαρτ). Αυτή η διαδικασία θα γίνει η βάση για να γραφτεί πάνω της η περιπέτεια του γυναικείου σώματος, της αναπαράστασης του, της κυοφορούμενης βίας του, των αδιεξόδων της αναπαράστασης της ιδιαιτερότητας αυτής της βίας.»
  

Χρήστος Βακαλόπουλος, «Οι μέρες οργής να γίνουν έμμονες ιδέες (ή οι θαυμαστές παραλλαγές της Αντουανέττας Αγγελίδη)», Χρονικό 1978

TRAILER